Generatie-verschillen op de werkvloer: zo laat je ze vóór je team werken

Jouw generatie, jouw waarheid

Waarom is het zo verleidelijk om vooral met je eigen generatie te communiceren? Jouw generatie is het meest herkenbaar voor jou en heeft het - dus - bij het rechte eind. Jij hebt altijd op een bepaalde manier gewerkt en dat ging prima. Wanneer er iemand van een andere generatie (jonger of ouder) komt vertellen dat het allemaal anders moet, dan schuurt dat. Het is evolutionair te verklaren hoe dit werkt. Jouw brein is geprogrammeerd om dat wat bekend is fijn te vinden en dat wat nieuw is met wantrouwen te benaderen. Jouw oerinstinct legt zo de basis voor onderling onbegrip op de werkvloer. Je bent geneigd een ander te behandelen zoals jij zelf behandeld wilt worden. Maar is dat eigenlijk wel hoe de ander behandeld wíl worden? En is dat dan ook de manier waarop je het beste uit jouw team haalt?

Hoe aandacht voor generatieverschillen ook belangrijk is buiten de werkvloer
Even een klein zijspoor. Ook consumenten zijn van verschillende generaties. In de reclame zie je dat daar vaak onvoldoende rekening mee wordt gehouden. Zo bleek uit onderzoek dat een derde van de Amerikaanse bevolking ouder is dan 50, terwijl maar liefst 85% van alle marketinguitingen is gericht op jongere generaties. Ook bleek uit ditzelfde onderzoek dat 50-plussers in reclame-uitingen zelden te zien zijn in een realistische werksituatie, maar vaak in een huiselijke of medische setting. Waardoor 62% van de 50-plussers zich totaal niet voelt aangesproken. Zonde van alle reclame-euro’s! Dit voorbeeld laat zien dat marketinguitingen waarin de doelgroep zich niet herkent, hun doel voorbijschieten.

DAAROM: Begrijp je doelgroep en je collega’s, ook als ze van een andere generatie zijn
Verdiep je in je doelgroep en pas je aan, dat is de les uit bovenstaand onderzoek. Terug naar de werkvloer. Daar geldt hetzelfde principe. Het helpt enorm voor de samenwerking als je probeert te begrijpen waarom die jongere of oudere collega iets doet zoals die doet. Uitdaging daarbij is om je aannames te negeren. Dat zijn namelijk altijd de mother of all screw-ups. Hieronder krijg je een kort overzicht met achtergronden van verschillende generaties, zoals de wetenschap die vrij algemeen onderscheidt.

Lees hieronder verder over de verschillende generaties.

Verschillende generaties

Babyboomers zijn geboren tussen 1945 en 1960 en zijn nu vaak onderdeel van het meubilair van een bedrijf. Zij zijn kinderen van de wederopbouw en hebben van hun ouders meegekregen dat het allerbelangrijkste is dat er brood op de plank kwam. Dit is ook hun belangrijkste drijfveer tijdens hun carrière. Omdat zij inmiddels al een hele tijd meelopen, zijn zij de cultuurdragers binnen organisatie. Ze zijn trouw aan hun werkgever en denken hiërarchisch, maar kunnen vanuit hun ervaring ook kritisch zijn op het management. Als klanten verwachten ze dat jij de kennis en kunde hebt om hen het best mogelijke advies te geven en daar vertrouwen ze ook op. Neem ook je tijd; ze willen graag zekerheid. Ze hechten aan formaliteiten in contact met hen en zijn het beste telefonisch of face-to-face te benaderen.

Generatie X is geboren tussen 1961 en 1980 en ging aan het werk tijdens de economische crises van de jaren ’70 en ’80. In deze periode was het vaak lastig om aan werk te komen, wat hun verhouding tot werk kleurde. Het maakte hen loyaal, maar leden van deze groep voelen zich ook vaak slecht gewaardeerd door het management, zowel qua salaris als inhoudelijk. Ze zijn positief over werk, hun team en hun werkomgeving. Als klanten zijn zij, net als de Boomers, gevoelig voor het advies van experts in hun vakgebied en loyaal als ze weten dat je oprecht bent en ze aandacht (blijft) schenken. Ook zij zijn niet opgegroeid in het digitale tijdperk, dus zijn het beste telefonisch of face-to-face te benaderen.

Millennials (Pragmatische Generatie) zijn geboren tussen 1980 en 2000. Ze zagen de consumptiemaatschappij opkomen, net als de information society. Dit maakt hen in aanleg individualistisch en zelfredzaam. Ze zoeken een emotionele verbinding met jou als werkgever: ze willen trots zijn op hun werk en werken voor een bedrijf dat maatschappelijk betrokken is. Hun werk moet iets positiefs bijdragen aan de wereld. Deze generatie is van het ‘al doende leer je’, dus geef ze de ruimte om fouten te maken en beter te worden. Ze hebben nu vaak jonge kinderen, waardoor financiële stabiliteit net zo belangrijk is als hybride kunnen werken. Als klanten zijn ze bewust van wat jouw merkwaarde met hun eigen imago kan doen. Ze zijn te benaderen via social media, e-mail of telefoon; zolang het maar snel gaat.

De laatste afgebakende groep staat inmiddels bekend als Gen Z (2000-heden). Hun jeugd en adolescentie werd getekend door de wereldwijde woningmarktcrisis van de eind 00’s, de daaropvolgende Eurocrisis, klimaatcrisis en de Coronapandemie. Dit maakt hen onzeker over hun toekomst. Ze zijn zoek naar stabiliteit en tegelijkertijd naar een manier om het verschil te maken. Dat kan bij jou zijn, of bij een ander bedrijf met een beter verhaal. Duidelijk maken wat jouw bijdrage aan een betere wereld is, is jouw manier om hen te binden. Als werknemer en als klant. Als werknemer zoeken ze ook, daar ze nog jong zijn, naar duidelijke groeimogelijkheden. Neem ze daarin bij de hand, maar laat hen zelf hun route uitstippelen. Als klant zijn ze omgevingsbewust en altijd op zoek naar de nieuwste innovaties. Ze zijn vooral online te bereiken en hebben een korte spanningsboog. Snelheid en duidelijkheid is daarom geboden.

Let op: ook dit zijn generalisaties!
Mensen blijven namelijk ook individuen en zijn veel meer dan ‘onderdeel van een leeftijdsgroep’. Dus als je merkt dat je meer zou kunnen profiteren van generatieverschillen op jouw werkvloer en je wilt daarmee aan de slag, probeer dan vooral voorbij deze generalisaties te komen. Vijf tips die jou daarbij gaan helpen:

1. Zorg voor bewustzijn, inlevingsvermogen en oprechtheid: iedere generatie heeft iets bij te dragen. Zorg ervoor dat dit boven tafel komt. Faciliteer gesprekken daarover die vanuit interesse gevoerd worden.
2. Maak goede afspraken die tegemoetkomen aan individuele wensen, waarbij je ervanuit kunt gaan dat iemands levensfase leidend is voor iemands behoefte.
3. Zorg voor een omgeving waarin iedereen van elkaar kan leren. Doorbreek de generatiekliekjes op de werkvloer. Zorg er tegelijkertijd voor dat iedereen zich thuis voelt en generatiespecifieke ervaring kan delen. Dit zorgt voor verbondenheid.
4. Betrek iedereen bij het teamoverleg. Zorg dat iedereen zijn zegje kan doen en niet alleen degenen met ervaring en senioriteit.
5. Laat mensen werk doen dat bij hun passie en ervaring hoort. Jong en oud hebben verschillende kwaliteiten: laat deze voor je werken.

Kortom: behandel de ander zoals de ander behandeld wil worden
Uiteindelijk moet je het samen doen. En het is aan jou als leider om een team te creëren waarbij je ieders talent, inzicht en achtergrond ten volle benut. Waarbij je tegelijkertijd gebruik maakte van de technische vaardigheden van die Gen Z-er en de ervaring van de Boomer. Om dit te bereiken is het belangrijk om de ander níet te behandelen zoals jij graag behandeld wilt worden, maar juist zoals hij of zij dat zelf graag wil.